جراحی مغز با لیزر نوعی روش جراحی کم تهاجمی و بسته مغز است که با استفاده از لیزر و با ایجاد کوچکترین شکاف در مغز انجام می شود. یکی از کاربردهای اصلی جراحی مغز با لیزر نابودی و حذف تومورهای مغزی است.
فراموشی بعد از جراحی باز مغز، ابتلا به سردردهای شدید و غیر قابل کنترل بعد از جراحی مغز و تشنج های تشدید شوند از شایع ترین عوارض هستند که حدود نیمی از افرادی که تحت جراحی مغز قرار می گیرند ممکن است به آن دچار شوند.
اگر از این عوارض موقت و زودهنگام برای جراحی باز مغز بگذریم. جراحی مغز به صورت باز و پرتهاجمی با خطرات زیادی همراه است که یکی از بارزترین خطرات اینگونه جراحی ها آسیب دیدن اجزای مغز در حین جراحی است و امکان آسیب رسیدن به بافت و اعصاب مغز در حین جراحی مغز بسیار بالاست. به همین منظور در اغلب موارد از جراحی مغز با لیزر به عنوان جایگزینی برای جراحی باز مغز در نظر گرفته می شود.
علت اصلی کم تهاجمی بودن و بی خطر بودن جراحی مغز با لیزر، به دلیل باز نکردن استخوان جمجمه و تشخیص درست بافتهای سالم از سلول های آسیب دیده می باشد که همین عامل سبب شده بسیاری از جراحان مغز و اعصاب برای درمان بیماران خود استفاده کنند.
از جراحی مغز با لیزر برای درمان چه بیماری مغزی می توان استفاده کرد؟
جراحی مغز با لیزر تکنولوژی نوینی است که توسط جراح مغز و اعصاب صورت می گیرد. یکی از اصلی ترین کاربرد های جراحی مغز با لیزر حذف و نابودی تومورهای مغزی است. نور لیزر از انرژی زیادی برخودار است که این انژری به قدری پرقدرت است که از آن برای خارج کردن تودهای سرسخت سرطانی نیز می توان استفاده کرد. در ابتدای کشف لیزر از انرژی لیزر برای از بین توده های سرطانی سطحی همچون سرطان های معده، دهانه رحم، حق و حنجره، نای و مشانه به کار برده می شد.
اما امروزه از جراحی مغز با لیزر برای نابودی تومورهای مغزی استفاده می شود. با استفاده از تکنولوژی لیزر و بدون باز کردن جمجمه می توان تومور ها و تودهای اضافی را از مغز خارج کرد و از واردن شدن آسیب احتمالی به بافت ها و اجزای مغز پیشگیری نمود. جراح مغز و اعصاب با بررسی سوابق پزشکی، نوع تومور و اندازه و محل تومور تا حد امکان سعی می کند تومور را از طریق جراحی مغز با لیزر خارج کند تا بیمار، کمتر دچار عوارض بعد از عمل شود و سریعتر به بهبودی برسد.
با اینکه لیزر درمانی در بسیاری از موارد گزینه مناسبی برای درمان تومور است اما از جراحی مغز با لیزر برای درمان تمامی تومورها نمی توان استفاده کرد؛ اگر تومور پیشرفت کند و بخش های زیادی از مغز را دربربگیرد، لیزردرمانی به تنهایی پاسخ گو نیست و باید با سایر روش های درمانی همچون شیمی درمانی و پرتودرمانی همراه باشد.
از آنجایی که در روش جراحی مغز با لیزر از انرژی لیزر برای از بین بردن تومور استفاده می شود به همین منظور نمیتوان از این رو برای درمان تومورهای متاستازی که ماهیت تهاجمی دارند استفاده کرد.
برداشتن تومور مغزی از طریق جراحی مغز با لیزر چگونه انجام می شود؟
جراحی تومور مغزی همیشه با دشواری هایی همراه است اما در برخی مواقع به دلیل نزدیک بودن تومور به قسمت های حساس مغز و نخاع خطرات جراحی به بیشترین حد خود می رسد. زیرا امکان آسیب رسیدن به بخش های حساس مغز در حین جراحی مغز به صورت باز و پرتهاجمی وجود دارد و در صورتی که این بخش های مغز آسیب ببیند بسیاری از عملکردهای بدن مختل می شود. اما برداشتن تومور مغزی به وسیله لیزر اینگونه نیست و جراح مغز برای آغاز این جراحی نیازی به شکافتن و برداشتن بخشی از جمجمه ندارد؛ تنها با ایجاد یک سوراخ کوچک در جمجمه به اندازه دو میلی متر کار را آغاز می کند و انتقال نور لیزر از طریق تصاویر ام آر آی صورت می گیرد.
با ایجاد شکاف در جمجمه، جراح مغز و اعصاب نور لیزر را به درون بافت مغز می فرستد تا از این طریق بخش های آسیب دیده مغز را از بخش های سالم تشخیص دهد؛ همین عامل سبب پیشگیری از آسیب رسیدن به بافت های سالم مغز می شود. همچنین برای انجام این جراحی نیازی به بیهوشی عمومی نیست و به کمک بی حسی موضعی نیز می توان جراحی را انجام داد و مدت زمان انجام این جراحی سه ساعت است که فرد پس از مدت کوتاهی به بهبودی دست می یابد.
مزایای جراحی مغز با لیزر چیست؟
مهم ترین مزیت جراحی مغز با لیزر نسبت به جراحی باز مغز کم شدن عوارض و خطرات بعد از جراحی می باشد. از این رو اغلب جراحان مغز و اعصاب انجام چنین جراحی را نسبت به جراحی باز مغز ارجحتر می دانند و حدالامکان امروزه سعی می شود بیشتر جراحی های مغز با این روش انجام شود. از جمله پرکاربردترین مزایای جراحی مغز با لیزر شامل:
بیشتر در مورد تخصص دکتر علیرضا شیخی بدانید:
از دست رفتن خون کمتر در حین جراحی مغز و کم شدن ریسک خونریزی مغزی
ریسک کمتر برای ایجاد عفونت در مغز و ابتلا به مننژیت بعد از جراحی مغز
دوره نقاهت کوتاهتر وکم شدن دردهای بعد از جراحی مغز
دوره اقامت کوتاهتر در بیمارستان و بازگشت سریعتر به انجام فعالیت های روزمره
محل زخم جراحی کوچکتر و کم شدن احتمال عفونی شدن جای زخم
کوچک بودن محل برش و زخم جراحی از لحاظ زیبایی
کم شدن تداخلات موقتی عملکرد حسی و حرکتی
کم شدن خطر بروز ورم مغزی
جدیدترین مقالات: