سیاه شدن دیسک کمر چیست؟

سیاه شدن دیسک یا فرسایش دیسک کمر فرآیندی طبیعی و مربوط به پیری است که در آن دیسک ها به خوبی گذشته نمی توانند حرکت کنند و فرد به محدودیت های شدید در حرکت و دردهای شدید در کمر دچار می شود. علت نامگذاری این نوع بیماری ستون فقرات به سیاه شدن دیسک، مربوط به تصاویر بدست آمده از ام آر آی است. با فرسوده شدن دیسک، دیسک های فرسوده سیاه تر از دیسک سالم نمایش داده می شود.

هر دیسک دارای یک هسته نرم و ژلاتینی است که توسط لایه پوششی محکم و حلقه ای محافظت می شود. با افزایش سن و وارد شدن فشار بیش از حد به مهره های ستون فقرات، فرآیند فرسایش و تخریب دیسک ها آغاز می شود به این صورت که هسته دیسک کم کم آب میان بافتی خود را از دست می دهد و حجم هسته دیسک کم می شود.

فرسایش یا سیاه شدن دیسک با بیرون زدگی دیسک کاملا متفاوت است و مرحله اول آسیب دیدن دیسک ها مربوط به این عارضه می باشد. علت اصلی ابتلا به کمردرد در افراد مسن و پا به سن گذشته به این علت می باشد سیاه شدن دیسک بیماری نیست و اما اگر به موقع تشخیص داده نشود سبب ابتلای فرد به عارضه بیرون زدگی دیسک می شود.

علت سیاه شدن دیسک کمر چیست؟

دیسک ها ساختارهای نرم و ژلاتینی هستند که بین مهره های ستون فقرات قرار دارند. دیسک ها از دو قسمت مرکزی و محیطی تشکیل شده که بیشتر بخش مرکزی دیسک از آب تشکیل شده و از این طریق نیروهای وارده بر مهره ها را جذب می کند. قسمت مرکزی دیسک توسط بخش محیطی احاطه شده و از بیرون ریخته شدن دیسک جلوگیری می کند. با افزایش سن و یا وارد شدن فشار های مضاعف به دیسک های بین مهره ای آب قرار گرفته در مرکز دیسک کاهش می یابد. به کاهش یافتن مقدار آب دیسک، عارضه سیاه شدن دیسک کمر می گویند.

علت اصلی فرسایش یا سیاه شدن دیسک مربوط به افزایش سن است و با افزایش سن علائم این بیماری نمایان می شود زیرا با افزایش سن، دیسک ها نیز همچون دیگر اجزای بدن شروع به پیر شدن و فرسوده شدن می کنند و از حجم دیسک کاسته می شود.

 گرچه افزایش سن به عنوان علت اصلی سیاه شدن دیسک کمر شناخته شده و اغلب افراد مسن به این دلیل به کمردردهای شدید و خمیدگی در ناحیه  کمر دچار می شود. و از طرف دیگر این عارضه یک فرآیندی طبیعی در بدن است و همه افراد به آن دچار میشوند اما عواملی هستند که شیوع چنین فرآیندی را در بدن تشدید می کنند. از شایع ترین عوامل تشدید کننده عارضه سیاه شدن دیسک کمر شامل:

• نشستن های طولانی مدت
• افزایش وزن و چاقی
• برداشتن نادرست اشیا سنگین از زمین
• رانندگی طولانی مدت
• بی تحرکی و ورزش نکردن

• خم و راست شدن متداوم
• ضیف بودن عضلات و اسکلت های ستون فقرات
• حوادت و تصادفات رانندگی
• استعداد ژنتیکی
• وارد شدن فشار بیش از حد به دیسک های بین مهره ای کمر

تشخیص سیاه شدن دیسک چگونه انجام می شود؟

سیاه شدن دیسک عموما دردی را برای بیمار ایجاد نمی کند؛ علائم و دردهای عارضه سیاه شدن دیسک کمر عموما در زمان راه رفتن و ایستادن بروز می کند به همین دلیل بسیاری از افراد مسن با کمی راه رفتن دچار ناتوانی شده و با کمی استراحت مجدد بهبود می یابند. همچنین اینگونه دردها با انجام فعالیت های سنگین و نشستن های طولانی مدت تشدید می یابد.

تشخیص دیسک سیاه شده فقط بوسیله تصویربرداری از ام آر آی صورت می گیرد. زیرا دیسک جوان و سالم دارای آب زیادی است زمانی که دیسک ها فرسوده می شود آب خود را از دست می دهد که همین عامل در تصاویر ام آر آی به صورت سیاه رنگ دیده می شود. متاسفانه از آنجایی که عارضه سیاه شدن دیسک کمر دردی را برای فرد بوجود نمی آورد وهیچ علائم بالینی ندارد؛ به همین منظور تشخیص این بیماری کمی سخت است و اغلب کسانی که این نوع عارضه در آن تشخیص داده شد به دلیل کمردردهایی بوده که در زمان ایستادن و کمی فعالیت آغاز می شود زیرا در هنگام ایستادن آب دیسک به حداقل مقدار خود می رسد و سبب بروز دردهایی در ناحیه کمر می شود.

با آنکه تشخیص عارضه سیاه شدن دیسک سخت است اما تشخیص به موقع آن کمک زیادی به بیمار می کند. همان طور که می دانید دیسک ها به یکباره و در یک زمان مشخصی دچار بیرون زدگی نمی شوند و مراحل مختلفی دست به دست هم می دهد تا دیسک های دچار آسیب دیدگی بشوند.

در مرحله اول آسیب دیدگی دیسک، دیسک ها در ابتلا آب خود را از دست می دهند زمانی که دیسک آب خود را از دست می دهد مرز میان حلقه دیسک و هسته دیسک کم می شود و همین عامل سبب کم شدن ارتفاع دیسک و فرسایش دیسک می شود. در مرحله بعد لایه بیرونی دیسک خاصیت و محکمی خود را از دست می دهد و دچار ترک های ریزی بروی آنها می شود. زمانی در لایه بیرونی دیسک ترک هایی ایجاد شود با کوچکترین فشاری هسته دیسک به بیرون ریخته می شود و اینگونه است که با یک فرسایش کوچک در دیسک ها، دیسک ها به عارضه ی شدیدی همچون بیرون زدگی دیسک دچار می شود.

راه های درمان سیاه شدن دیسک کمر چیست؟

تخریب یا سیاه شدن دیسک از دهه دوم و سوم زندگی آغاز می شود و اغلب افراد به این عارضه دچار هستند اما متاسفانه خودشان از بیماریشان آگاهی ندارد زیرا به دردی دچار نیستند تا از بیماری خود آگاه شوند.

اصولا در کنار مصرف مسکن ها دردهای عارضه سیاه شدن دیسک کمر با استراحت و کم کردن فعالیت تسکین می یابد. البته منظور از استراحت، استراحت مطلق نیست و بیش از سه روز نباید استراحت کرد. در صورتی که فرد مبتلا به فرسایش یا سیاهی دیسک به کمردردهایی مبتلا باشد؛ جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات یا متخصص ستون فقرات داروهای ضدالتهاب یا ضد درد را تجویز می نماید.

عارضه ی سیاه شدن دیسک کمر نیازی به درمان های طبی چندانی ندارد و با اصلاح شیوه زندگی و رعایت برخی اصول می توان به درمان چنین اختلالی پرداخت.

دیسک ها زمانی دچار فرسودگی و سیاه شدن می شوند که آب زیادی را از دست بدهند از این رو برای درمان عارضه سیاه شدن دیسک باید کارها و فعالیت هایی را انجام داد که از فرآیند کم شدن آب پیشگیری کنیم. اولین قدم برای بازگرداندن آب کافی به دیسک ها و کم کردن کمردرد های حاصل از آن، نوشیدن روزانه هشت لیوان آب است.

بیشتر در مورد تخصص دکتر علیرضا شیخی بدانید:

جراح مغز و اعصاب

با تغذیه مناسب و اصلاح شیوه زندگی نیز میتوان از دردهای کم آبی دیسک کم کرد. ورزش و فیزیوتراپی نیز تاثیر بسیار خوبی هم در پیشگیری و هم در درمان عارضه سیاه شدن دیسک کمر دارد. اما نه هر ورزشی، زیرا یکسری از حرکات هستند همچون دراز نشست که سبب بدتر شدن شرایط بیمار می شود. اما در مقابل آن حرکت ها و ورزش هایی هستند که تاثیر بسیار خوبی در کم کردن درد و پیشگیری از ابتلا به بیرون زدگی دیسک کمر دارد که این ورزش ها شامل:

-حرکت کششی همسترینگ در کنار دیوار

-تمرین پل زدن باسن

-تمرین تقویت عضلات شکم

-آب درمانی و راه رفتن در آب

راههای پیشگیری از فرسایش یا سیاه شدن دیسک کمر

بدتر شدن عارضه سیاه شدن دیسک کمر به معنای نزدیک شدن به عارضه بیرون زدگی دیسک می باشد. از آنجایی که همه ما در معرض اینگونه بیماری ستون فقرات قرار داریم باید از بروز چنین عارضه ای دردناکی پیشگیری کنیم. انتخاب با خودتان است می توانید با کمی دقت در نحوه نشستن و ایستادن و شیوه زندگی از بروز چنین خطراتی پیشگیری کنید و یا اینکه به عارضه بیرون زدگی دیسک کمر مبتلا شوید و مجبور باشید خطرات و عوارض جراحی دیسک کمر را تحمل کنید. مطمئنا انتخاب روش اول آسان تر است. پس اگر شما نیز می خواهید به دیسک کمر مبتلا نشوید و عارضه سیاه شدن دیسک شما به زودی اصلاح شود انجام این حرکات و فعالیت ها را فراموش نکنید:

روزانه هشت لیوان آب بنوشید.

تغذیه سالم و سرشار از انواع ویتامین ها خصوصا ویتامین دی داشته باشد.

از ورزش کردن غافل نشوید و روزانه برای ده دقیقه هم که شده تمرینات و نرمش های کششی انجام دهید.

اگر وقت ورزش کردن ندارید از پیاده روی استفاده کنید. البته توجه نماید در هنگام پیاده حتما از کفش مناسب استفاده کنید تا به کمردرد دچار نشوید.

توصیه می شود خانم ها کمتر از کفش های پاشنه استفاده کنند زیرا با گذشت زمان اثرات بسیار مخربی بر کمر و دیسک دارد.

جدیدترین مقالات:

جراح ستون فقرات

اگر مبتلا به اضافه وزن هستید؛ سعی کنید وزن خود را پایین بیاورید تا فشار از روی کمر شما برداشته شود.

همیشه در هر زمانی صاف بایستید و از خم شدن و خم کردن بیش از حد گردن و کمر خود خودداری کنید.

حدالامکان از نشستن های طولانی مدت خودداری کنید و اگر مجبور به نشستن هستید؛ طرز صحیح نشستن را رعایت کنید. یک بالش کوچک در حمایت از کمر بسیار تاثیرگذار است.

سیگار نکشید؛ نیکوتن موجود در سیگار فرآیند فرسایش و فرسودگی دیسک کمر را تشدید می کند و از رسیدن خون و اکسیژن کافی به استخوان جلوگیری می کند.

از بلند کردن اجسام سنگین خووداری کنید. درصد زیادی از کمردردها به دلیل بلند کردن اجسام سنگین است.