جمجمه که ساختاری استخوانی و محکم دارد؛ از کنار هم قرار گرفتن چندین استخوان مجزا تشکیل شده که توسط خطوطی به نام درز، این استخوان ها به یکدیگر منطبق شده اند و استخوان جمجمه را تشکیل می دهند. اگر جمجمه نوزاد تازه متولد شده را لمس کنید؛ به طور کامل از وجود درزها آگاه می شود؛ زیرا این درزها در ابتدای تولد، باز هستند و با افزایش سن و بزرگ شدن نوزاد این درزها کاملا سخت و استخوانی می شوند. باز بودن درزهای جمجمه این امکان را فراهم می آورد که نوزاد به راحتی از کانال زایمان عبور کند و مغز در این دوران امکان رشد و بزرگ شدن داشته باشد. اما در برخی نوزادان به دلایل ژنتیکی یا مشکلات دوران جنینی، درزهای استخوان جمجمه زودتر از زمان مقرر خود به هم جوش می خورند. در این حالت شکل سر نوزاد تغییر می کند و چون جمجمه نوزاد نمی تواند در محل جوش خوردگی رشد کند از این رو جمجمه در سایر نقاط شروع به رشد کردن می کند و همین عامل سبب می شود جمجمه دچار بدشکلی شود که به چنین بیماری جمجمه، کرانیوسین استوز یا زود بسته شدن جمجمه نوزاد می گویند.
تشخیص و درمان به موقع عارضه کرانیوسین استوز توسط جراح مغز و اعصاب جهت پیشگیری از عقب ماندگی و رشد کامل مغز بسیار اهمیت دارد؛ از این رو به دلیل شایع بودن این بیماری جمجمه در میان نوزادان ما نیز در این مقاله به بررسی این عارضه شایع در نوزادن و علت این موضوع پرداخته ایم.
علت زود بسته شدن جمجمه نوزاد چیست؟
عارضه زود بسته شدن جمجمه یا کرانیوسین استوز اختلالی است که به دنبال بسته شدن زودهنگام دو یا چند درز جمجمه ایجاد می شود. برای فهم بهتر نسبت به این عارضه لازم است قبل از هر چیزی به بررسی آناتومی جمجمه بپردازیم. استخوان جمجمه از مجموع استخوان هایی نظیر استخوان ناحیه جلویی سر، استخوان پس سری، دو استخوان در ناحیه آهیانه و دو استخوان در ناحیه گیجگاهی تشکیل شده است. این استخوان ها از همان ابتدای تولد یکپارچه و به هم متصل نیستند و در نوزادان تا سن دو سالگی این استخوان ها توسط درزهای نرم و از یکدیگر جدا شده اند و پس از گذشت این دوران و رشد کامل مغز، درزها به یکدیگر متصل می شوند. اما در برخی نوزادان این درزها زودتر از سن دو سالگی به یکدیگر متصل می شود و یا به اصلاح جوش می خورند که به چنین عارضه ای در کودکان بسته شدن زود جمجمه یا کرانیوسین استوز می گویند. در صورتی که این درزها زودتر از زمان موعد بسته شوند، موجب می شود تا رشد جمجمه در بخشی از جمجمه محدود شود از این رو با فشاری که مغز به جمجمه وارد می کند سبب می شود جمجمه بیش از حد دراز شود یا بیش از بلند یا بیش از حد کوتاه گردد.
بسیاری از متخصصان و جراحان مغز و اعصاب بر این باورند که چنین عارضه ای در نوزادان به دلایل مختلفی رخ می دهد که از شایع ترین علت بروز عارضه جوش خوردن جمجمه میتوان به:
عوامل ژنتیکی
به طور کلی عارضه زود بسته شدن جمجمه، به عنوان نوعی تغییر شکل مادرزادی جمجمه در نظر گرفته می شود و اغلب نوزادان از همان بدو تولد به این عارضه مبتلا هستند از این رو یکی از اصلی ترین علت های این عارضه را میتوان در نتیجه ناهنجاری ژنتیکی و بروز تغییراتی در هنگام لقاح و تغییراتی در ترکیبات ژنی بیان کرد. البته عوامل وراثتی نیز در این عارضه بی تاثیر نیست از این رو زمانی که به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید از شما درباره سابقه چنین بیماری در خانواده و اطرافیان می پرسد.
کمبود اسید فولیک
اسید فولیک که در واقع ویتامین B9 است؛ نقش بسیار مهمی در رشد مغز و جمجمه جنین در رحم مادر دارد. اسید فولیک نه تنها از ابتلای نوزاد به برخی اختلالات مادرزادی همچون اسپینا بیفدا و آنسفالی پیشگیری می کند بلکه تحقیقات نشان دهنده این موضوع است که این ویتامین در شکل گیری مناسب جمجمه نیز تاثیرگذار است.
عوارض زود بسته شدن جمجمه نوزاد
در عارضه کرانیوسین استوز به دلیل زود بسته شدن برخی از درزها، الگوی رشد تغییر می کند و جمجمه به ناچار در محل هایی شروع به رشد کردن می کند که درزها جوش نخورده اند؛ در صورتی که این جوش خوردگی زیاد نباشد مغز می تواند در نواحی که درزها بسته نشده رشد کند و جمجمه دچار بدشکلی می شود. اما در صورتی که تعداد بیشتری از درزها بسته شوند نه تنها جمجمه دچار بدشکلی می شود بلکه عواقب جبران ناپذیر زیادی را به دنبال دارد. که شامل:
عقب ماندگی ذهنی
یکی از خطرناکترین عواقب و عوارض عارضه زود بسته شدن درز جمجمه، کم شدن ضریب هوشی و عقب ماندگی ذهنی در نوزاد است. همان طور که می دانید مغز نوزاد در سالهای اولیه زندگی رشد بسیار سریعی دارد از این رو زمانی که درزهای جمجمه زودتر از موعد مقرر بسته شود؛ مغز فضای کافی برای رشد ندارد از این رو با فشاری که به مغز و جمجمه نوزاد وارد می شود سبب می شود نوازد به عقب ماندگی ذهنی مبتلا شود.
افزایش فشار درون جمجمه
زمانی که مغز فضای کافی برای رشد نداشته باشد؛ در این صورت با فشاری که بر جمجمه و مایع مغزی و نخاعی وارد می کند سبب افزایش فشار درون جمجمه می شود. از آنجایی که استخوان جمجمه کودکان کوچکتر و نرم تر از بزرگسالان است از این رو در صورتی که فشار درون جمجمه افزایش یابد در این صورت کودک با علائمی شدید از قبیل گریه های شدید، حالت تهوع و استفراغ، کم شدن سطح تنفس و کما همراه است. از این رو در صورتی کودکتان همراه با بدشکلی جمجمه به چنین علائمی مبتلا شد؛ هرچه سریعتر به جراح و متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
نقایص بینایی
در صورتی که عارضه بسته شدن زود هنگام جمجمه به موقع درمان نشود ممکن است ناتوانی ها و مشکلاتی زیادی در زمینه در یادگیری و مشکلات مربوط به بینایی در کودک ایجاد کند. علاوه بر مشکلات مغزی، کودک از مشکلات و عوارض دیگری از قبیل سردردهای شدید، تاخیر در رشد و به هم ریختن خواب و خوراک رنج می برد.
تشخیص بسته شدن زود جمجمه
در صورتی که یک یا تعدادی از درزهای جمجمه، زودتر از موعد مقرر بسته شود، موجب می شود. رشد مغز و استخوان جمجمه در نواحی از جمجمه با محدودیت همراه شود در این صورت بیمار مبتلا به کرانیوسین استوز دچار تغییر شکل جمجمه می شود؛ تشخیص اولیه بیماری بسته شدن درز جمجمه توسط والدین و اطرافیان نوزاد صورت می گیرد. معمولا والدین زودتر از سایرین از فرم ناصحیح جمجمه و بدشکلی جمجمه آگاه می شوند.
البته تشخیص این عارضه در روزهای اول بعد از به دنیا آمدن بسیار سخت و دشوار است و بدشکلی در اغلب موارد پس از گذشت زمان و طی معاینات فیزیکی توسط پزشک عمومی مشخص می شود. اما تشخیص دقیق و تعیین علت بدشکلی جمجمه برعهده جراح مغز و اعصاب است. جراح مغز با برررسی تمام علائم و نشانه های بیماری و ارزیابی سابقه بیمار جهت تشخیص دقیق بیماری، از والدین نوزاد می خواهد که نوزاد را به مراکز تصویربرداری ببرند و از جمجمه نوزاد تصاویری بدست بیاورند. در روش تصویربرداری سی تی اسکن از دستگاه های مخصوص اشعه ایکس جهت دستیابی به تصاویر درزهای جمجمه و فرم جمجمه استفاده می شود. جراح مغز با استفاده از تصاویر مقطعی و سه بعدی سی تی اسکن قادر است افزایش فشار درون جمجمه و آسیب دیدگی های مغز را نیز ملاحظه کند.
جدیدترین مقالات:
درمان زود بسته شدن جمجمه نوزاد
درمان زود بسته شدن جمجمه نوزاد یا کرانیوسین استوز بسته به شدت عارضه و سن نوزاد متفاوت است. برای مثال در کرانیوسین استوز خفیف حتی نیازی به معالجه شدن توسط جراح مغز و اعصاب نیست زیرا این افراد برجستگی خفیفی در ناحیه جمجمشان ملاحظه می شود که با گذشت زمان و با افزایش سن بهبود می یابد. اما تنها درمان بسته شدن زود هنگام جمجمه از نوع پیشرفته، انجام عمل جراحی کرانیوسینوستوز است. سن مناسب برای انجام چنین جراحی برای نوزاد، بین 3 ماهگی تا یک سالگی نوزاد است هر چقدر عمل به تاخیر بیفتد، عوارض برجای مانده از این جراحی نیز بیشتر است و نتیجه مطلوبی از جراحی بدست نمی یاید؛ با جراحی به موقع می توان از بروز عقب ماندگی و دیگر مشکلات پیشگیری کرد و خطرات جراحی را به حداقل رساند. البته در برخی مواقع ممکن است با نظر و تایید پزشک و جراح مغز و اعصاب این جراحی کمی با تاخیر انجام گرفته شود.
جراحی که برای درمان بسته شدن زود هنگام درزهای جمجمه استفاده می شود تحت عنوان جراحی کرانیوسینوستوز از آن یاد می شود. این نوع جراحی مغز از دو منظر، زیبایی و آزادسازی فضای کافی برای رشد مغز اهمیت دارد. چون این نوع جراحی جمجمه ممکن است با عوارضی همراه باشد از این رو جراح مغز و اعصاب سعی می کند از روش جراحی کم تهاجمی و از طریق آندوسکوپ به باز کردن درزها بپردازد. از روش جراحی آندوسکوپی کرانیوسین استوز برای درمان مواردی که دو یا چند درز بسته شده استفاده می شود. این نوع جراحی از خطرات و عوارض کمتری نسبت به جراحی باز کرانیوسین استوز برخودرار است زیرا جراح مغز، عمل را از طریق دستگاه آندوسکوپ و بدون ایجاد شکافی در جمجمه انجام می دهد. از دیگر مزایای این عمل میتوان به کم شدن مدت زمان جراحی از چندین ساعت به چهل و پنج دقیقه اشاره کرد.
مطالب مشابه
تحقیقات زیادی ثابت کرده است که سیگار کشیدن برای بیمارانی که قرار است تحت جراحی فیوژن ستون فقرات قرار گیرند مضر است؛ اما سیگار کشیدن چقدر بد است؟ چگونه بر همجوشی و فیوژن ستون فقرات تأثیر می گذارد؟
یبوست یک مشکل شایع در بسیاری از افرادی است که دوران ریکاوری بعد از جراحی ستون فقرات را پشت سر می گذارند و اغلب باعث ناراحتی و درد قابل توجهی می شود.
تعداد روشهای جراحی ستون فقرات که اکنون بصورت سرپایی انجام می شود ، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است ، به این معنی که بیمار در همان روز جراحی به خانه می رود و حتی یک شب هم در بیمارستان نمی ماند.
تصمیم گیری در مورد عمل جراحی برای بیماری دیسک دژنراتیو گردن در نهایت پس از ارزیابی دقیق مزایا و خطرات احتمالی این روش بر عهده بیمار است. عوامل زیادی در این فرایند تصمیم گیری نقش دارند و اهداف و انتظارات در هر بیمار متفاوت است.
اگر پزشک شما بگوید تومور ستون فقرات شما متاستاتیک است، این بدان معناست که سرطان از ناحیه دیگری از بدن شروع شده و سپس به کمر یا گردن گسترش یافته است. ستون فقرات سومین محل شایع متاستاز سرطان است.
تومور ستون فقرات توده ای غیر طبیعی از بافت درون نخاع و یا ستون فقرات است. این سلول ها به طور غیرقابل کنترل رشد و تکثیر می یابند و به نظر می رسد مکانیزم هایی که رشد سلول به صورت طبیعی را کنترل می کنند به خوبی عمل نمی کنند.
درد پا ممکن است متناوب یا مداوم باشد و از یک درد خفیف تا احساس سستی یا سوزش متغیر باشد. بی حسی ممکن است مانند از دست دادن حس یا سرما و یخ زدگی در یک یا چند قسمت از پا احساس شود.
بسیاری از ما با این صحنه واجه شده ایم- در آینه نگاه می کنید و خطوط روی صورت تان را مشاهده می کنید، اثر جانبی پیری که برای همه ما اتفاق می افتد. شروع به استفاده از کرم ضد پیری می کنید و چین و چروک به طور قابل ملاحظه ای بهبود می یابد و زندگی ادامه می یابد.
قبل از تصمیم گیری در مورد جراحی اسکولیوز ، توصیه می شود که بیمار با آنچه در طول مراقبت های بعد از عمل انتظار دارد و همچنین تعهد لازم برای تکمیل روند بهبودی و کسب نتیجه مطلوب ، آشنا شود.
آیا می دانستید که تنها مشاغل با فشار کاری زیاد نیستند که به کمر درد منجر می شوند؟ آیا در طول روز پشت میز می نشینید و از کامپیوتر استفاده می کنید؟ شما نیز در معرض خطر قرار دارید.