جراحی مغز به دلیل ماهیت و کارکرد مهم مغز در کنترل ارگان های بدن به عنوان یکی از پیچیده ترین و پرمخاطره ترین جراحی ها در نظر گرفته می شود. خطرناک بودن این نوع جراحی زمانی به بیشترین حد خود می رسد که جراحی به صورت باز و طی برش های عظیم در جمجمه اتفاق بیفتد؛ زیرا برای بهبودی زخم های حاصل از این نوع جراحی زمان طولانی لازم است و امکان آسیب به مغز در این نوع جراحی مغز بسیار بالاست. به همین جهت متخصصین و جراحان مغز در تمامی دوره ها به دنبال جراحی هایی بودند که بوسیله آن اختلالات مغزی را بدون بازکردن جمجمه و با کمترین عارضه به انجام برساند.
در روش جراحی کم تهاجمی مغز، جراح مغز و اعصاب تمام سعی خود را می کند تا با ایجاد کمترین برش در جمجمه، عمل جراحی را به بهترین نحوه ممکن به انجام برساند در میان روش های جراحی کم تهاجمی نوعی جراحی به نام استریوتاکسی مغز و جراحی آندوسکوپی مغز وجود دارد که از کمترین تهاجم برخوردار است. زیرا در این روش، جراح مغز برای درمان انواع اختلالات و بیماری های مغز هیچ شکافی را در جمجمه ایجاد نمی کند بدون شکافتن و ایجاد برشی در جمجمه انجام می دهد.
چون این نوع جراحی های مغز خطری را برای بیمار به همراه ندارد از این رو از اهمیت بالایی برخودار است.به همین جهت ما در این مقاله به توضیح مفصلی در مورد کم تهاجمی ترین روش های جراحی مغز، یعنی عمل مغز بدون شکافتن جمجمه پرداخته ایم، تا با خواندن این مقاله با کاربردهای این جراحی، نحوه انجام و عوارض جراحی آشنا شوید.
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه از طریق جراحی آندوسکوپی مغز
جراحی آندوسکوپی مغز یکی از کم تهاجمی ترین روش جراحی مغز است که جراح مغز و اعصاب به کمک این روش جراحی می تواند بسیاری از تومورهای مغزی را بدون ایجاد برشی در جمجمه و از طریق لوله ای به نام آندوسکوپ، بردارد. آندوسکوپ لوله ای نازک و منعطف است که دوربینی بر سر آن قرار دارد که با فرستادن این وسیله به درون مغز می توان تصاویر ویدیویی از مغز بدست آورد.
برای انجام جراحی مغز با آندوسکوپ، جراح مغز و اعصاب بدون ایجاد برشی در جمجمه، لوله آندوسکوپ از ناحیه بینی به مغز می فرستد تا بدین طریق و بوسیله تصاویر بدست آمده از دوربین آندوسکوپ، بتواند تومور مغزی را از بین ببرد. تومورهای قاعده جمجمه همچون تومورهای غده هیپوفیز، تومور مننژیوم، تومورهای بطن مغز از جمله تومورهای مغزی شایعی هستند که به کمک جراحی آندوسکوپی مغز می توان به درمان آنها پرداخت. این نوع جراحی از مزایا و ویژگی های خوبی نسبت به جراحی باز برخودار است که شامل:
- درد کمتر در حین و بعد از جراحی
- بهبودی سریعتر و دروان نقاهت کوتاهتر از جراحی باز مغز
- به حداقل رسیدن عوارض و خطرات جراحی مغز
- کم شدن مدت اقامت در بیمارستان
کاربرد دیگر این نوع جراحی بسته مغز، در درمان ضایعات مغزی از جمله هیدروسفالی است. بیماری هیدروسفالی اختلالی است که به دنبال مسدود شدن و تجمع مایع مغزی و نخاعی در مغز ایجاد می شود. از این رو به کمک جراحی آندوسکوپی مغز و بدون ایجاد برشی در جمجمه و با کمترین تهاجم می توان مسیر مسدود شدن مایع مغزی و نخاعی را باز کرد و از تجمع مایع مغزی و نخاعی در مغز پیشگیری کرد.
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه از طریق استریوتاکسی
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه به طریق استریوتاکسی نوعی روش جراحی کم تهاجمی است که در طی آن ضایعه مغزی بیمار بدون باز کردن جمجمه و به صورت نقطه ای از مغز بیمار خارج می شود. جراحی مغز بدون شکافتن به روش های مختلفی از قبیل نمونه برداری از بافت، تحریک عمقی مغز، تزریق در مغز و ایمپلنت گذاری انجام می شود. اما در میان تمام این روش ها جراحی الکترود گذاری تا تحریک عمقی مغز جزو کم تهاجمی ترین و بی خطرترین جراحی به حساب می آید. البته جراح مغز و اعصاب بسته به نوع بیماری مغزی و سلامت عمومی بیمار بهترین روش جراحی را برمی گزیند.
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه به منظور نمونه برداری از تومور
بیوپسی یا بافت برداری نوعی روش نمونه برداری از بافت تومور است که به منظور تشخیص و برررسی سلول های تومور انجام می شود. بیوپسی به دو روش کم تهاجمی و جراحی باز صورت می گیرد. در روش کم تهاجمی بیوپسی مغز، به طریق نمونه برداری استریوتاکسی انجام می شود. در این روش جراح مغز و اعصاب جهت تعیین محل دقیق تومور، از دستگاه مخصوصی استفاده می کند. بدین طریق که جراح جهت ایجاد برش کوچکی در جمجمه کلاهی را بر سر بیمار قرار می دهد تا از این طریق کمترین آسیب و فشار به جمجمه وارد شود. پس از ایجاد برش کوچکی در ناحیه سر بیمار، جراح مغز سوزن باریکی را به وسیله تصاویر بدست آمده از ام آر آی وارد مغز می کند تا از این طریق نمونه ای از بافت تومور را از مغز خارج کند.
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه به طریق تحریک عمقی مغز
تحریکی عمقی مغز یکی از پرکاربردترین انواع جراحی مغز به طریق بدون شکافتن است که در آن جراح مغز و اعصاب برای مهار تحریک اضافی مغز، از الکترود مخصوص استفاده می کند. از این روش جراحی مغز برای درمان اختلالات نظیر پارکینسون و تومورهایی که در نواحی حساس بدن قرار دارند، استفاده می شود.
عمل مغز بدون شکافتن جمجمه از طریق تحریک عمقی مغز
جراحی تحریک عمقی مغز یا DBS نوعی روش جراحی بدون شکافتن مغز است که در آن جراح مغز و اعصاب، الکترودهایی را در محل مشخصی در مغز کار میگذارد. جراحی تحریک عمقی مغز به دو صورت بیهوشی عمومی و بیداری بیمار انجام میشود. تعیین نوع بیهوشی بستگی به شرایط بیمار و نظر جراح مغز دارد. این جراحی در دو مرحله انجام می شود که الکترودها درون مغز و مولد الکترود ها در زیر قفسه سینه کار گذاشته می شود در حین عمل، جراح و نورولوژیست هر دو به طور دقیق وضعیت مغز را بررسی می‌کنند تا ازجای گیری صحیح الکترودها در مغز مطمئن شوند. از جراحی تحریک عمقی مغز برای درمان اختلالاتی از قبیل:
پارکینسون
بیماری پارکینسون یکی از شایع ترین بیماری های نورولوژیک است که مغز فرد مبتلا به پارکیسنون توانایی ساخت دوپامین را ندارد و در نتیجه کاهش تولید دوپامین، مغز توانایی دریافت پیام ها در مورد چگونگی حرکت و زمان حرکت را از دست می دهد. برای درمان پارکینسون از روش های درمانی مختلفی استفاده می شود که یکی از قطعی ترین راه های درمان این بیماری، الکترودگذاری مغزی یا تحریک الکتریکی مغز است.
کم کردن حملات تشنجی
از روش تحریک عمقی مغز برای درمان و از بین بردن حملات تشنجی، از نوع کانونی که مقاوم به دارودرمانی هستند، استفاده می شود. کنترل حملات تشنجی بوسیله این روش، توسط کاشت الکترویی هایی در مناطق خاصی از مغز و سپس تحریک این مناطق با استفاده از ضربان‌های الکتریکی منظمی کوچک است.
دیستونی
بیماری دیستونی نوعی اختلال عصبی و حرکتی است که در طی آن بیمار به اسپاسم و گرفتگی مزمن عضلات مبتلا می شود. در صورتی که علائم دیستونی در بیمار پیشرفت کند و نتوان به کمک دارودرمانی به درمان بیماری پرداخت در این صورت جراح مغز و اعصاب از روش جراحی مغز استفاده می کند. یکی از روش های کم تهاجمی جراحی مغز برای درمان دیستونی، تحریک عمقی مغز است که در آن جراح با قرار دادن الکترودهایی در مغز جلوی تحریک الکتریکی اضافی و اسپاسم های عضلانی در این بیماران را می گیرد.
جدیدترین مقالات:
عوارض احتمالی عمل مغز بدون شکافتن جمجمه
با وجود کم تهاجمی و بسته بودن این نوع جراحی مغز اما در صورتی که توسط جراح مغز و اعصاب حاذق و با تجربه صورت نگیرد؛ بیمار به عوارضی مبتلا خواهد شد. البته شدت خطرات و عوارض این نوع جراحی بسته به نوع عارضه نیز متفاوت است. برای مثال نمی توان خطرات جراحی تومور مغزی را با ضایعه خفیف تر همچون هیدروسفالی مقایسه کرد. زیرا جراحی تومورمغزی، حتی اگر به صورت کم تهاجمی هم انجام شود ممکن است با خطراتی همراه باشد. از این رو باید به طور جداگانه به برررسی خطرات این جراحی پرداخت و علاوه بر شدت جراحی، نوع عمل جراحی مغز نیز در بروز خطرات تاثیر گذار است.
اول از همه به سراغ جراحی آندوسکوپی مغز، که یکی از پرکاربردترین روش جراحی بسته مغز بحساب می آید، می رویم. این جراحی با وجود کم تهاجمی بودن ممکن است با خطرات و عوارضی از قبیل موراد زیر همراه باشد:
- بازگشت مجدد علائم تومور پس از جراحی بدون شکافتن جمجمه
- خونریزی در حین و پس از جراحی مغز بدون شکافتن جمجمه
- انتقال عفونت به مغز از طریق لوله آندوسکوپ و ابتلای بیمار به مننژیت
- آسیب به عصب های بینی و عصب های بینایی در مغز
جراحی تحریک عمقی مغزی یکی دیگر از روش های جراحی مغز بدون شکافتن جمجمه است که این روش نیز همچون دیگر روش های جراحی جمجمه، ممکن است با خطرات و عوارضی احتمالی همراه باشد. البته شدت عوارض و خطرات این جراحی نسبت به جراحی آندوسکوپی مغز کمتر است؛ زیرا در این روش تداخلی در بافت مغز صورت نمی گیرد و درمان انواع اختلالات بوسیله الکترودها و دستگاه های مخصوص صورت می گیرد. با این وجود ممکن است هنگام کارگذاری و تحریک مغز، خطری و عوارضی بیمار را تهدید کند که این عوارض شامل:
- بروز مشکلات قلبی به دلیل کارگذاری مولد زیر قفسه سینه
- ابتلا به سردرد و سرگیجه پس از جراحی تحریک عمقی مغز
- سکته مغزی و بروز حملات تشنجی در بیمار
- بروز مشکلات سخت افزاری و نرم افزای در الکترود ها
- بروز درد و تورم شدید در ناحیه کارگذاری الکترود
مطالب مشابه
تحقیقات زیادی ثابت کرده است که سیگار کشیدن برای بیمارانی که قرار است تحت جراحی فیوژن ستون فقرات قرار گیرند مضر است؛ اما سیگار کشیدن چقدر بد است؟ چگونه بر همجوشی و فیوژن ستون فقرات تأثیر می گذارد؟
یبوست یک مشکل شایع در بسیاری از افرادی است که دوران ریکاوری بعد از جراحی ستون فقرات را پشت سر می گذارند و اغلب باعث ناراحتی و درد قابل توجهی می شود.
تعداد روشهای جراحی ستون فقرات که اکنون بصورت سرپایی انجام می شود ، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است ، به این معنی که بیمار در همان روز جراحی به خانه می رود و حتی یک شب هم در بیمارستان نمی ماند.
تصمیم گیری در مورد عمل جراحی برای بیماری دیسک دژنراتیو گردن در نهایت پس از ارزیابی دقیق مزایا و خطرات احتمالی این روش بر عهده بیمار است. عوامل زیادی در این فرایند تصمیم گیری نقش دارند و اهداف و انتظارات در هر بیمار متفاوت است.
اگر پزشک شما بگوید تومور ستون فقرات شما متاستاتیک است، این بدان معناست که سرطان از ناحیه دیگری از بدن شروع شده و سپس به کمر یا گردن گسترش یافته است. ستون فقرات سومین محل شایع متاستاز سرطان است.
تومور ستون فقرات توده ای غیر طبیعی از بافت درون نخاع و یا ستون فقرات است. این سلول ها به طور غیرقابل کنترل رشد و تکثیر می یابند و به نظر می رسد مکانیزم هایی که رشد سلول به صورت طبیعی را کنترل می کنند به خوبی عمل نمی کنند.
درد پا ممکن است متناوب یا مداوم باشد و از یک درد خفیف تا احساس سستی یا سوزش متغیر باشد. بی حسی ممکن است مانند از دست دادن حس یا سرما و یخ زدگی در یک یا چند قسمت از پا احساس شود.
بسیاری از ما با این صحنه واجه شده ایم- در آینه نگاه می کنید و خطوط روی صورت تان را مشاهده می کنید، اثر جانبی پیری که برای همه ما اتفاق می افتد. شروع به استفاده از کرم ضد پیری می کنید و چین و چروک به طور قابل ملاحظه ای بهبود می یابد و زندگی ادامه می یابد.
قبل از تصمیم گیری در مورد جراحی اسکولیوز ، توصیه می شود که بیمار با آنچه در طول مراقبت های بعد از عمل انتظار دارد و همچنین تعهد لازم برای تکمیل روند بهبودی و کسب نتیجه مطلوب ، آشنا شود.
آیا می دانستید که تنها مشاغل با فشار کاری زیاد نیستند که به کمر درد منجر می شوند؟ آیا در طول روز پشت میز می نشینید و از کامپیوتر استفاده می کنید؟ شما نیز در معرض خطر قرار دارید.