درد شدید در پاها یکی از مشکلات اساسی در افراد مبتلا به تنگی کانال نخاعی است که به کمک جراحی ستون فقرات می توان این عارضه را تا حد زیادی کاهش داد. هدف از انجام جراحی برای چنین دردی، کاهش درد پا و باز کردن فضای محدود کانال نخاعی است.
برای انجام جراحی تنگی نخاعی باید از دو روش جراحی رفع فشار و تثبیت مهره های آسیب دیده استفاده کرد. تا به کمک جراحی رفع فشار، فشاری که بروی ساختار عصبی وارد می کند را برداشت و به کمک روش دوم جراحی تنگی نخاع یعنی جراحی فیوژن ستون فقرات حرکت بین مهره ها را محدود کرد، حدود نود درصد بیماران پس از جراحی ستون فقرات و تنگی کانال نخاعی بهبود می یابند.
اما با این وجود ممکن است برخی افراد به دلایلی همچون متخصص نبودن جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، آسیب به اعصاب نخاعی و بروز چسبندگی در ریشه های عصبی، پس از عمل تنگی نخاع، دچار عوارضی شوند. در این صورت بیمار به علائمی از قبیل درد های مزمن و شدیتر، محدود شدن دامنه حرکتی، اسپاسم شدید در اندام ها و بروز درد شدید درد پا ها مبتلا می شود. یکی از شایع ترین عوارضی که اغلب افراد پس از عمل تنگی نخاع شکایت دارند، پا درد ناشی از تحت فشار قرار گرفتن عصب های نخاع و چسبندگی عصب ها است از این رو در این مقاله سعی داریم به بررسی این خطر جراحی تنگی نخاعی و راهکار درمانی آن صحبت کنیم.
علت درد پا بعد از عمل تنگی نخاع چیست؟
تنگی کانال نخاعی یکی از خطرناکترین و ناتوان کننده ترین بیماری های ستون فقرات است که به دنبال تحت فشار قرار گرفتن ریشه های عصبی نخاع بوجود می آید. این بیماری ستون فقرات با فشار که بر اعصاب و نخاع وارد می کند سبب تخریب ریشه های عصبی و مختل شدن اعصاب حسی و حرکتی می شود از این رو بیماران مبتلا به عارضه تنگی کانال نخاعی درد شدیدی در پاها و اندام های تحتانی خود احساس می کنند به همین جهت وقتی این افراد به متخصص ستون فقرات مراجعه می کنند، به آنها گفته می شود که باید حتما تحت عمل جراحی تنگی نخاع قرار بگیرند تا این علائم بهبود یابد. اکثر افراد با این امید این نوع جراحی را قبول می کنند که دردشان بطور کامل بهبود می یابد. در صورتی که عمل تنگی نخاع توسط جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات ماهر صورت بگیرد، معمولا نتایج بسیار رضایت بخش می باشد. اما این نتایج صد درصد نیست و ممکن است بیمار همچنان پس از جراحی به پا درد های شدید مبتلا شود.
عوامل مختلفی سبب بروز چنین عارضه ای در بیمار می شود که از شایع ترین علت های ایجاد کننده درد پا بعد عمل تنگی نخاع می توان به:
- ماهر و با تجربه نبودن متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات
- وارد شدن آسیب ها و صدمات غیر عمدی به عصب ها در حین جراحی لامینکتومی کانال نخاعی
- ایجاد چسبندگی در عصب ها در حین جراحی تنگی کانال نخاعی
- رعایت نکردن اصول مراقبتی پس از عمل تنگی نخاعی و بی توجه بودن به توصیه های پزشک
- بی تحرکی و نداشتن برنامه توانبخشی پس از عمل تنگی نخاعی
- بروز عفونت در محل جراحی و اختلال در روند بهبود زخم ها
درد پا بعد از عمل تنگی نخاع با چه علائمی همراه است؟
به دلیل عوارضی که ممکن است جراحی تنگی کانال نخاعی با خود به همراه داشته باشد عمل جراحی به آخرین گزینه درمانی توصیه می شود. متخصص ستون فقرات زمانی عمل جراحی را پیشنهاد می دهد که درمان های غیرجراحی تاثیری در روند بهبودی فرد نداشته باشد. جراح ستون فقرات با بازگو کردن تمام سختی ها و خطرات جراحی تنگی نخاع بیمار را با آگاهی کامل به سمت جراحی سوق می دهد و جراح سعی می کند با بررسی سن و سلامت عمومی بیمار بهترین روش جراحی تنگی نخاع را ارئه دهد. اما با وجود در نظر گرفتن تمام عوارض جراحی تنگی نخاعی، ممکن است پس از عمل بیمار به دلایلی که در قسمت قبلی مقاله به آن اشاره شد بیمار به درد های شدید در پاها و اندام های تحتانی مبتلا شود. علت اصلی درد پا پس از عمل تنگی نخاع بیشتر به دلیل ترمیم نشدن یا آسیب دیدن عصب های حسی و حرکتی است که به سمت پاها فرستاده می شود. وقتی این عصب ها آسیب ببیند ممکن است بیمار مدتی پس از عمل همچنان به همان علائم تنگی نخاعی قبل از عمل مبتلا شود. درد در پاها با علائمی از قبیل موارد زیر همراه است:
- درد و بی حسی و ضعف در پاها
- احساس سوزش و خارش در پاها
- احساس اسپاسم و گرفتگی شدید در پاها
- شدید شدن و تغییر یافتن علائم درد در پاها
- بی حسی در انگشتان و ساق پا
- مقاوم بودن درد به داروهای مسکن ضد درد
- ناتوانی در راه رفتن و در موراد شدید فلج در پاها
جدیدترین مقالات:
درمان درد پا بعد از عمل تنگی نخاع
درد پا عارضه ی شایعی است که اغلب افراد پس از جراحی تنگی نخاع چنین دردی را تجربه می کنند. اما شدت این درد در افراد مختلف متفاوت است، و در بیشتر مواقع این علائم گذری بوده و پس از گذراندن دوران نقاهت این علائم نیز از بین می روند اما درصورتی که عارضه درد پا پس از جراحی عمل تنگی نخاع از بین نرود باید هر چه سریعتر به جراح ستون فقرات مراجعه نمود تا علت این موضوع را از خود پزشک پرسید، پزشک پس از بررسی کامل بسته به شدت عوارض و درد پا از روش های درمانی برای از بین بردن این درد ها استفاده می کند. از جمله شایع ترین راههای درمان دردهای پس از عمل تنگی نخاع شامل:
تسکین درد پا با مصرف دارو
اغلب افراد تا چندین هفته پس از جراحی تنگی کانال نخاعی دچار درد های ناتوان کننده در پاها می شوند به همین جهت جراح و متخصص ستون فقرات بلافاصله پس از عمل داروهای ضد التهاب و ضد درد را برای بیمار خود تجویز می کنند. بیشتر بیماران با مصرف این چنین داروها، درد های حاصل از جراحیشان کاهش می یابد.
داشتن برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی
یکی از مهم ترین علت های بروز درد پا پس از عمل تنگی نخاع، بی تحرک بودن بیمار و نداشتن برنامه منظم برای تسکین درد پس از جراحی است. بیماران که تحت عمل تنگی نخاع قرار گرفته اند، از همان هفته ابتدایی متخصص ستون فقرات، شما را به فیزیوتراپ ارجاع می دهد تا زیر نظر متخصص فعالیت های خود آغاز نماید. فیزیوتراپیست با ارائه آموزش ها و کشش های خاص به کاهش فشار در عصب ها و کم شدن درد در پاها کمک می کند.
از بین بردن درد پا با لیزر درمانی
در صورتی که علت درد پا پس از عمل تنگی نخاع، آسیب به عصب ها باشد در این صورت به کمک انرژی نورانی لیزر و تحریک بافت های اطراف مهره های ستون فقرات می توان به درمان این عارضه پس از جراحی پرداخت.
انجام مجدد جراحی تنگی کانال نخاعی
انجام جراحی مجدد تنگی کانال نخاعی برای درمان پا درد، زمانی توصیه می شود که درمان های غیر تهاجمی تاثیری در روند بیماری نداشته باشد و بیمار همچنان پس از گذشت چندین ماه از جراحی همچنان به دردهای شدید در پاها مبتلا باشد، به همین جهت بیمار مجدد باید تحت جراحی ستون و عمل تنگی کانال نخاعی قرار بگیرد تا با اصلاح عصب های فشرده شده علائم درد پا در بیمار تسیکن بیابد.
مراقبت های لازم بعد از جراحی تنگی نخاع به منظور پیشگیری از بروز پا درد
در صورتی که بیمار پس از جراحی تنگی کانال نخاعی، به درستی اصول مراقبتی را رعایت نکند اگر ده بار هم جراحی انجام شود بیمار مجددا با مشکل بیشتری مواجه است از این رو توصیه می شود با رعایت درست اصول مراقبتی هم از بروز علائم دردناک پس از جراحی پیشگیری کنید و هم به بهبودی سریعتر دست یابید. بهبودی کامل پس از عمل تنگی نخاع حدودا شش هفته طول می کشد، با رعایت مراقبت های ویژه پس از جراحی تنگی کانال نخاعی در این دوران می توانید از بروز پا درد پیشگیری کنید. این مراقبت ها شامل:
- مراقبت های از زخم و محل جراحی به منظور پیشگیری از بروز عفونت
- استفاده از بریس ها یا کمربندهای طبی طبق نظر متخصص ستون فقرات
- استفاده به موقع از داروهای آنتی بیوتیک جهت پیشگیری از ابتلا به عفونت
- امتناع از بی تحرکی و داشتن برنامه منظم توانبخشی
- اصلاح وضعیت بدن در حالت نشسته و خوابیده
توجه نمایید پس از گذشت این دوران طلایی پس از جراحی تنگی نخاعی نیز باید به یکسری اصول را رعایت نماید زیرا بدست آوردن سلامتی کامل پس از جراحی، حدود یکسال طول می کشد و احتمال بازگشت علائم در این دوران نیز وجود دارد به همین جهت در طول این یکسال باید به طور مداوم تحت نظر جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات قرار بگیرد تا از بروز عوارضی همچون درد پا بعد از عمل تنگی نخاعی پیشگیری کنید.