دیسک کمر، بیماری همه گیر در زندگی امروز
در گذشته بیشتر افراد مسن به عارضه مبتلا می شدند، اما امروزه به دلیل زندگی ماشینی و بی تحرکی افراد، سن ابتلا به دیسک کمر پایین آمده است و متاسفانه این بیماری در جوانان شیوع بیشتری پیدا کرده است.منظور از بیماری دیسک کمر در رفتگی یا بیرون زدگی قسمت مرکزی یا هسته دیسک میباشد. این بیرون زدگی ها و پارگی ها برروی ریشه های عصبی نخاع فشار وارد می کنند و موجب درد در این ناحیه می شوند.
درد دیسک کمر چگونه است؟
به دلیل فشار زیادی که بر روی ناحیه از مهره های تحتانی کمر وارد می شود و ستون فقرات بار زیادی را نسبت به دیگر سایر اعضا متحمل می شود به همین دلیل شیوع دیسک کمر در این منطقه بیشتر از دیگر نواحی ستون فقرات می باشد.فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر اغلب به تدریج آغاز می شود و غالبا سبب بروز درد در ناحیه کمر و باسن و یا جلوی ران می شود.در صورتی که فشار وارد بر روی ریشه های نخاعی زیاد باشد، بیمار از ناحیه زانو به پایین درد های نظیر بی حسی ، گزگز و مور مور شدن را احساس می کنند.
آیا راهی قطعی برای دیسک کمر وجود دارد
به طور کلی در حقیقت درمان قطعی برای دیسک کمر وجود ندارد. درمان های دیسک کمر مانند بیماری های دیگر و درمان آن ها زمان می برد و امروزه با پیشرفت های صورت گرفته درمان دیسک کمر ممکن است.
تمامی بیماران که به دیسک مبتلا می شوند باید جراحی کنند
به شکلی افراد که بر دیسک کمر دچار می شوند به دو گروه تقسیم می شوند گروه اول که تعداد بیشتری دارند و 80 درصد افراد را در خود قرار داده اند بدون نیاز به عمل جراحی درمان می شوند و نیاز به جراحی دیسک نیست و گروه دوم 20 درصد را تشکیل می دهند این 20 درصد به دلیل حاد بودن دیسک کمر خود نمی توانند دیسک خود را بدون جراحی بهبود بدهند و حتما باید در زیر تیغ جراحی قرار بگیرند 80 درصد افراد گروه دوم سلامت خود را کاملا به دست می آورند و فقط تعداد افراد معدودی که پس از جراحی نیز بهبودی خود را به دست نمی آورند نیز در گروه دوم قرار دارند
بهبودی کامل دیسک کمر به چه عواملی بسته است
بهبودی کامل دیسک کمر به عامل های زیادی بسته است که می تواند بر خوب شدن شما تاثیر بگذار باشند که عبارتند از:
چند دیسک شما پاره شده است
- تعداد دیسک های کمر که پاره شده بر روی درمان شما تاثیر دارد و هر اندازه کمتر به دیسک های شما فشار آمده باشد و حتی دیسک های کمتری را از دست داده باشیم بر سرعت بهبود تاثیر گذار است
دیسک کمر شما چقدر پیشرفته است
- در این قسمت دیسک مانند بیماری دیگر درجه بندی دارد که به سته دسته خفیف، متوسط و شدید دسته بندی می شود و هر چه آسیب و صدمه های وارد شده به دیسک کمتر باشد رعت درمان افزایش می یابد
علائم دیسک را چند وقت به همراه دارید
- دیسک کمر برای خود نیز یک دوران خاصی برای درمان دارد هر چه سریع تر برای درمان دیسک کمر اقدام کنید بر روی شما تاثیر دارد و نتیجه عمل کاملا راضی کننده می شود با توجه به توصیه ما پس از به وجود آمدن دیسک یک تا دو ماه زمان برای جراحی در دوران طلایی دیسک دارید تا از مزمن شدن دیسک جلوگیری کنید.
بروز مشکل و دردسر بر ساختمان هایی ستون فقرات همچون مفاصل سستون مهره ها و تنگی کانال نخاعی
- این دردسر در صورت بروز می تواند تاثیرات منفی را به همراه خود داشته باشد تنگی کانال نخاعی و فاست ستون فقرات بر روی شما و جراحی تاثیرات منفی به جا می گذارد و احتمال درمان از حالت عادی کمر است
- بیماری های که اعصاب و استخوان ها را درگیر خود می کنند مانند کسانی که دیابت دارند یا اضافه وزن دارند و چاق هستند و یا حتی بیماری های روماتیسیمی مثل آرتریت روماتویید احتمال بهبودی قطعی را از بین میبرد.
راههای درمان دیسک کمر
برای درمان دیسک کمر روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند که میتوان آن ها را در چندین روش درمان کرد. اما بهبودی کامل به عوامل زیادب موثر است این روش ها عبارتنداز:
- استراحت و دوری از فعالیت های سنگین
- فیزیوتراپی و ورزش
- درمان دیسک با دارو
- درمان دیسک کمر با لیزر
- درمان دیسک کمر با جراحی
نحوه استراحت برای دیسک کمر
مبتلایان به دیسک کمر در صورت عود بیماریشان تنها باید سه روز استراحت کنند افراد دچار این عارضه باید به پهلو بخوابند و بالشی را بین زانوهایشان قرار دهند و پاهایشان را به داخل شکم جمع کنند.
استفاده از دارو برای دیسک کمر
در افراد مبتلا به این عارضه باید از داروهای ضد التهاب مانند «ایندومتاسین» و «بروفن»، داروهای آرامبخش عصبی خفیف مانند «استامینوفن کدئین» و «گاباپنتین» و داروهای ضد افسردگی مانند «ایمیپرامین» یا «آمیتریپتیلین» استفاده کنند.
درمان قطعی دیسک کمر با ورزش
گفتنی است که همه ی این درمان ها قطعی نیست و نسبی است و امروزه به دلیل پیشرفت و علم های جمع آوری شده در رابطه با بیماری دیسک کمر به دست آمده است آن را بازتوانی می نامند افرادی که اغلب به دیسک کمر دچار می شوند ستون فقرات آنها از حالت میزان بودن خارج شده است و ما باید با انجام دادن برخی حرکات ورزشی ستون فقرات را به یک بالاننس برسانیم تا دوباره ستون فقرات میزان شود و فشار وارده به ستون فقرات در سرار آن تقسیم شود. انجام تمرینات ورزشی به کنترل درد ناتوان کننده ناشی از بیرون زدگی دیسک کمر کمک میکند و می تواند برای درمان بدون جراحی دیسک کمر نقش مؤثری داشته باشد. انواع به خصوصی از ورزش های کششی دیسک کمر وجود دارند که درد را کاهش داده و عضلات را برای جلوگیری از صدمات بیشتر تقویت میکنند. با کمک گفتن از یک فیزیوتراپ قادر خواهید بود چگونگی انجام درست حرکات ورزشی را یاد بگیرد و درد آن را کمتر کنید. با انجام حرکات بدنسازی و تقویتی عضلات به اندازه کافی قوی کنید تا دچار مشکل نشوید و به شغل قبلی خود بازگردید.
بازتوانی و نوتوانی ستون مهره ها را بشناسید:
بازتوانی و نوتوانی به چهار ف5از متفاوت تشکیل می شوند که عبارتند از:
- مرحله اول یا فاز 1 این فاز برای بیمارانی که دیسک حاد دارند مناسب است و در این فاز حرکات غیر چرخشیو بدون خم شدن صورت می گیرد.
- فاز دوم این ها ترمیم است و با حرکات خم شدن به جلو و چرخش انجام می شود.
- مرحله سوم یا فاز 3 حرکات به منظور بازسازی به همراه حرکات چرخشی تقویت عضلانی نیز انجام می شود.
- مرحله چهارم یا فاز 4 بیمار برای بازگشت به شغل قبلی خود آماده می شود
ورزش و ترمیم دیسک پاره شده
با آزمایشات صورت گرفته توسط پزشکان به این موضوع پی برده شد که انجام حرکات ورزشی باعث تقویت دیسک آسیب دیده و تقویت ستون فقرات مناسب است.
اغلب ترمیم دیسک پاره شده بسیار طولانی است و این نیز به دلیل کمبود سلول های تولید کنند در دیسک است و دلیل دیگر نبود رگ های خون رسان در دیسک است به همین دلیل این فرایند طولانی است و با مدل های راضی حدس می زنند که صد سال زمان لازم است تا شبکه های کلاژن در دیسک ترمیم می شود صد سال لازم است.
از سمتی حرکت دادن ستون فقرات خم و راست کردن بدن به خصوص چرخیدن ستون مهره ها باعث می شود که مقدار بیشتری مواد غذایی وارد دیسک شوند به همین دلیل است که حرکات کششی توانایی کمک به ترمیم دیسک را دارد.
استفاده از تزریق برای درمان دیسک
تزریق درمانی یکی از روش های تسکین درد و درمان دیسکم است که در اطراف ستون فقرات صورت می گیرد در تزیق ها از دارو های بحسی موضعی یا کاهنده التهاب استروئید استفاده می شود. دارو هایی که تزیق می شوند ریشه عصب آسیب دیده را در بر می گیرند روش های متفاوتی برای انجام دادن این کار وجود دارد
- زمان درد عصب نخاع کمر دارو به طور مستقیم در قسمتی که ریشه عصب از نخاع خارج می شود تزریق می شود. تزریق این دارو سبب بی حسی ریشه عصب می شود
- در زمان درد در ناحیه اپیدورال کمر، دارویی که باید تزریق شود در قسمتی که فضای اپیدورال معروف است تزریق می شود. فضای اپیدورال نخاع و مایع نخاعی را در کانال نخاعی احاطه می کند در این مکان ریشه عصبی نیز قرار دارد. در همین زمان ستون فقرات با بهرمندی از توموگرافی رایانه ای یا اشعه ایکس چک می شود تا از تزریق دقیق ماده در ناحیه مناسب قرار گرفته است
این تزریق ها به همراه خود می توانند نشان دهند که این عوارض مانند خونریزی، عفونت و آسیب عصبی داشته باشد. تزریق ها در طولانی مدت می توانند باعث ضعف عضلانی شود و به علت قرار گرفتن در برابر اشعه ایکس و با قرار گرفتن در معرض اشعه همره است. به همین دلیل است که فقط چند تزریق انجام می شود. مطالعات نشان می دهد که تزریق می تواند درد سیاتیک را به مدت چند هفته ساکت کند و این نیز یک مزیت است زیرا می توانید با آرام ششدن درد به کار های روزمره خود برسید.
بیشتر در مورد تخصص دکتر علیرضا شیخی بدانید:
درمان دیسک کمر با لیزر
عمل دیسک با لیزر میتواند یک درمان موثر برای کمردرد و فتق دیسک باشد.به کمک این روش پدهای درمانی در ناححیه آسیب دیده ستون فقرات قرار داده می شود و انرژی نور توسط سلول های درون بافت ، اعصاب و دیسک های کمر عمیقا جذب می شود.در این روش با تحریک فرآیند های ترمیم طبیعی بدن در سطح سلولی عمل می کند.
آخرین راه درمان دیسک کمر با جراحی
در صورتیکه درد دیسک کمر باعث شود که فرد در اندام های تحتانی خود گزگز و کرختی احساس کند و قدرت عضله کاهش پیدا کند و در موارد شدید تر دچار بی اختیاری ادرای و مدفوعی شود باید این افراد به سرعت تحت عمل جراحی قرار بگیرند که در بیشتر مواقع درمان به صورت جراحی باز و میکرودیسککتومی است اما در برخی مواقع عمل جراحی دیسکوژل فقط در موارد محدودی که درجه بیرون زدگی دیسک شدید نباشد و یا با استراحت و تغییر سبک زندگی برطرف نشود قابل انجام است.
مراقبت های لازم پس از عمل دیسک کمر
پس از جراحی دیسک کمر برای سرعت بخشیدن به بهبودی خود باید یک سری نکات را رعایت کنیم تا مشکلی در فرآیند بهبودی پیش نیاید که این مراقبت ها عبارتند از :
- رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد غذایی سالم
- مدتی از رانندگی دوری کنید و با نظر پزشک به رانندگی کردن ادامه دهید
- پانسمان خود را به صورت منظم تغییر دهید
- صحیح خوابیدن را رعایت کنید
- انجام تمرینات فیزیوتراپی زیر نطر پزشک و فیزیوتراپ