آسیب دستگاه عصبی محیطی
دستگاه عصبی محیطی یا پیرامونی رابط بین مغز ونخاع با سایر نقاط بدن می باشد.و پیام های مربوط به فشار،درد و دما را بین مغز و دیگر اعضای بدن رد وبدل می کند. اعصاب تشکیل دهنده دستگاه عصبی محیطی بسیارکوچک وحساس بوده و کوچکترین آسیبی به این اعصاب درنحوه عملکرد آنها تاثیر گذاشته وسبب بروز آسیب دستگاه عصبی پیرامونی می شود.
دلایل آسیب به دستگاه اعصاب محیطی
آسیب به دستگاه عصبی محیطی از جمله صدماتی هستند که ممکن است به دلایل مختلفی همچون :
ورود اجسام تیز به اندام
پارگی عصب
شکستگی استخوان ها و فشار لبه تیزشکستگی به اعصاب
کشیدگی اعصاب
فشار به عصب به علت سندروم کمپارتمان
فشرده شدن عصب براثر چسبندگی در بافت های اطراف آن
جراحی پیوند یا گرافت عصب
آسیب دستگاه محیطی که بسته به شدت و محل آسیب درجه بندی میکنند.وقتی عصبی دچار پارگی شده باشد دراین صورت نیاز به ترمیم خواهیم داشت تا بتواند کارکرد طبیعی خود را بدست بیاورد.وقتی عصبی پاره می شود بهترین وکاربردی ترین راه جهت ترمیم آن دوختن دوسر پاره اعصاب به یگدیگر می باشد.
از این روش زمانی استفاده می شود که به علت له شدگی های عصب پاره شده و جراح مجبور می شود قسمتی از عصب را در محل پارگی خارج کند. در این موارد یا هر مورد دیگری که دو انتهای عصبی که باید به هم دوخته شوند در کنار هم قرار نمیگیرند از پیوند عصب استفاده می شود. در این روش قسمتی از یک عصب حسی بدن برداشته شده و از آن به عنوان پیوند استفاده میشود. جراح این قسمت پیوندی را در وسط دو سر عصب آسیب دیده قرار داده و سپس دوسر پیوند را به دوسر عصب میدوزد.از این روش در مورد اعصاب حرکتی استفاده شده و عصبی که برای پیوند به این عصب حرکتی آسیب دیده مورد استفاده قرار میگیرد یک عصب حسی است.معمولا عصب حسی که به عنوان دهنده استفاده میکنند عصب سورال می باشد که در ناحیه پایین ساق ،عصب حسی سطحی رادیال درناحیه ساعد وعصب پوستی آنته براکیال داخلی می باشد.
اقدامات پس از جراحی پیوند اعصاب
بعد از ترمیم عصب ، بافت های عصبی از محل ترمیم شده باید رشد کرده و خود را به بافت هدف برساند. سرعت رشد بافت عصبی روزی یک میلیمتر است. پس بلافاصله بعد از ترمیم عصب ، حس یا حرکت درست نمی شود.و باید مدتی صبر کرد. در این مدت صبر کردن عضلاتی که بدون عصب مانده اند ضعیف می شود و ممکن است آنقدر ضعیف شود که حتی بعد از رسیدن عصب جدید به آن دیگر نتواند به حالت قبل بازگردند. بنابراین در این مدتی که بعد از جراحی بیمار صبر میکند باید عضلات را به فعالیت وادار کند. این کار با تحریک الکتریکی عضلات به توسط فیریوتراپ و به صورت روزانه انجام می شود. مشکل دیگر این است که در مواردی که به علت بسته بودن آسیب عصبی مفاصل اندام به علت فلج بودن عصب حرکت نمی کنند و این حرکت نکردن می تواند موجب خشکی مفصل شود. بنابراین در مواردی که پزشک معالج در درمان یک ضایعه عصبی بسته ترجیح میدهد مدتی صبر کند باید مفاصل اندام فلج به طور مکرر با کمک دست سالم بیمار در تمام جهات حرکت داده شود تا دچار خشکی نشود.
بیشتر در مورد تخصص دکتر علیرضا شیخی بدانید:
کاربرد جراحی پیوند اعصاب
ترمیم و پیوند اعصاب حسی و حرکتی دست و شانه در بیمارانی که دچار بی حرکتی دست ناشی از تصادفات و اصابت اجسام برنده شده اند.
ترمیم و پیوند اعصاب حسی و حرکتی پا در بیمارانی که به علت تصادفات دچار اختلال در حرکت شده اند
ترمیم و پیوند اعصاب حسی و حرکتی صورت در بیمارانی که به علل مختلف دچار اختلال در حرکت عضلات صورت شده اند
ترمیم و پیوند اعصاب حسی و حرکتی در نوزادان تازه متولد شده که بر اثر زایمان طبیعی نوزاد دچار بی حرکتی دست از مفصل شانه شده است (این نوزادان فقط تا 6 ماهه اول زندگی فرصت برای جراحی دارند)