اسكوليوز يا انحراف ستون فقرات در نوجوانان و افراد مسن

اسكوليوز يا انحراف ستون فقرات چيست؟

بيماري اسكوليوز يكي از بيماريهاي نه چندان شايع ستون فقرات است كه در حالت كلي ناتوان كننده نيست اما آنهنگام كه رو به پيشرفت باشد نيازمند مداخله درماني جهت جلوگيري آسيب آن به نخاع ميباشد . اسکولیوز به دو صورت میباشد :

مادر زادی : بد فرمی ستون فقرات است .که وجود یه نقض باعث انحراف ستون مهره ها  شده

 اکتسابی : در این ممکن است مهره های ستون فقرات چرخیده باشد یا پیچ خورده باشد که باعث بد فرمی ستون فقرات شده است

انواع اسكوليوز 

اسكوليوز أنواع مختلف و تقسيم بنديهاي متعدد دارد وليكن ساده ترين فرم آن كه كاربردي تَر است به قرار زير است

اسكوليوز اوليه يا نوع نوجوانان:

اين نوع اسكوليوز بيشتر در افراد جوان و زير ٢٥ سال شايع است شيوع در دختران و پسران تقريباً مساوي است .

 

اسكوليوزثانويه يا دژنراتيو:

اين نوع اسكوليوز خاص افراد مسن خاصه بانوان و بدليل بالارفتن سن و پوكي استخوان است .

 

علت پیدایش اسکولیوز

علت هایی مثل نشستن و ایستادن نامناسب ،استفاده نامناسب از کوله پشتی و .. بیشتر اوقات علت پیدایش اسکولیوز در بزرگسالان نا معلوم بوده یا برخی به دلیل اصطکاک  ستون فقرات بوده است .در اینجا چند مورد از علت ها را بیان میکنیم :

 

• ژنتیکی : یک ژن در ابتلا به اسکولیوز نقش داشته باشد.
• اسکولیوز از بدو تولد : خیلی کم پیش می آید که در دوران جنینی دچار شکل گیری غیر عادی شود .
• اختلالات عصبی- عضلانی : باعث درگیری عضلات وعصب میشود که این آسیب ها ممکن است باعث فلج مغزی و دیستروفی شود .
• اندازه پاها : اگر یک از پاها کوچکتر از آن یک پا باشد میتوان گفت دچار اسکولیوز شده .

علائم اسکولیوز

 

• به دلیل بالاتر بودن یکی از کتف ها ، یکی ازدست ها ممکن است بلندتر نسبت به دیگری به نظر برسد .
• استخوان کتف کمی بیرون زدگی و بالاتر باشد .
• بر آمدگی مهره های ستون فقرات و پیچش دنده های قفسه سینه .
• بالاتر بودن یک از شانه ها یا بالاتر بودن لگن .

انحراف ستون مهره ها ممکن است باعث کمر درد ‌شود. و یا باعث فشار بر روی ستون فقرات و ریشه های عصبی شود .این فشار به ریشه های عصبی باعث بی حسی ، ضعف و درد در قسمت پاها می شود  .ممکن است در برخی موارد فشار بر نخاع باعث عدم هماهنگی بین عضلات شود و بنابرشاید شخص نتواند مثل قبل راه برود وحرکت دهد . و حتی این بدشکلی میتواند به ریه ها و قلب (نارسایی قلبی ) هم آسیب بزند که بیمار دچار نفس تنگی و خستگی شود .

 

درمان اسكوليوز

 پزشکان عمومی یا متخصص روش هایی را برای انحراف ستون مهر ها ارائه میدهند .در ادامه چند نمونه را برسی کنیم :

 استفاده از داروهای مسکن

 از داروهای غیر استروئیدی و مسکن برای درد تجویز می شود .داروهای مسکن به صورت موقت باعث تسکین درد می شود .در مصرف طولانی مدت این قرص ها دچار مشکلات جسمانی مثل سکته نارسایی کلیه و زخم معده می شود .

 تزریق استروئید در اپی دورال 

 اصولا متخصصان درد تزریق استروئید در اپی دورال را در سه مرحله بیشتر انجام نمیدهند .مصرف بیش از حد این دارو ممکن است باعث کاهشکم حجم شدن استخوان ها و شکستگس استخوان ها شود .مصرف استروئید عوارضی به همراه دارد مثل استرس و اضطراب ، احساس خواب و خستگی .

 ماساژ درمانی 

 ماساژ درمانی برای تکسین درد بیمار موثر بوده و همچنین برای درمان انحراف تاثیر زیادی دارد .

 فیزیوتراپی

 با تحریک الکتریکی و گرمایی کمک به بهبودی انحراف در ستون فقرات و کاهش درد می شود .

 درمان دستی

 درمان دستی یک روش تاثیر گذار برای بهتر شدن مشکلات ستون فقرات است .باید توجه داشت که درمان دستی به تنهایی روش درمان نیست بلکه به بهبودی علائم درد کمک میکند که بخاطر همین درمان دستی جزئی درمان موقت محسوب می شود .

 

درمان اسكوليوز اوليه:

درمان اسكوليوز نوع اول اگر زاويه انحراف ستون مهره ها زياد نباشد،معمولاً با استفاده از بريس يا كمربند مخصوص انجام ميگيرد،بيمار هر شش ماه معاينه ميشود و اگر زاويه انحراف افزايش پيدانكند اين درمان ادامه مي يابد و اگر افزايش پيدا كند بيمار كانديد جراحي ميگردد

درمان اسكوليوز ثانيه:

اسكوليوز ثانويه يا دژنراتيو كه خاص افراد مسن و بيشتر بدليل پوكي استخوان است اكثراً پيشرونده بوده و نيازمند جراحي است

 

 دلیل درد اسکولیوز

• بیرون زدی یا فتق دیسک
• التهاب مفصل ساکروایلیاک
• شکستگی یا در رفتن مفاصل ستون فقرات
•  کوچک شدن دیسک در ستون فقرات ناحیه گردن و قفسه سینه
• شل شدن رباط در ستون فقرات و مفاصل لگن

تشخیص اسکولیوز

انحراف ستون مهره ها را با رادیوگرافی میتوان تشخیص داده  که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اسکن سه‌بعدی: با استفاده از اسکن سه بعدی میتوان درجه ی انحراف را تشخیص داد.این اسکن باید از تمام ستون فقرات و هم قسمت پهلو انجام شود . 
• اسکن (MRI):  این روش کمتر مورد استفاده قرار میگیرد مثلا برای بیماران با علائم جزئی

درمان جراحي اسكوليوز اوليه يا انحراف ستون فقرات  در نوجوانان:

سابقه انجام اين نوع جراحي به حدود سي سال پيش برميگردد آنهنگام كه اولين بار كاربرد پلاتين در ستون فقرات معمول شد پلاتينهاي اوليه منعطف نبودند و خود منجر به جلوگيري از رشد طبيعي نوجوانان ميشدند ،با گذر زمان و ابداع پلاتينهاي متحرك و پلاتينهايي با قابليت افزايش طول،در حال حاضر اين عمل جراحي براحتي و الحمدالله با حداقل عوارض جانبي توسط جراحان محترم ستون فقرات انجام ميگيرد

درمان اسكوليوز ثانويه يا دژنراتيو يا انحراف ستون مهره ها در افراد مسن:

با افزايش سن و بالارفتن اميد به زندگي در حال حاضر به وفور با افراد مسني مواجهه ميشويم كه بدليل افزايش سن و پوكي استخوان دچار كجي و انحراف ستون مهره ها به سمت چپ يا رأست و يا به فرم گوژپشتي ميشوند درمان اين افراد در اكثر موارد اصلاح و استحكام بخشيدن به ستون فقرات با جراحي است،در گذشته نچندان دور كه تزريق سيمان در استخوانهاي پوك ستون فقرات ابداع نشده بود تعبيه پلاتين در اين استخوانهاي پوك نتايج مفيدي نداشت وليكن اكنون با ابداع اين روش،انجام اين نوع عمل جراحي به سهولت و با كمترين عارضه امكان پذير است در اين نوع جراحي ستون فقرات بازسازي شده و استحكام ميابد و مهمتين نتيجه آن رفع فشار از نخاع و رفع تنگي نخاع ميباشد و در نهايت منجر به توانايي بهتر فرد در راه رفتن ميگردد

 

نحوه جراحي اسكوليوز دژنراتيو يا نوع ثانويه در سالمندان:

عزيزان ميتوانند جهت آشنايي بيشتر با اين نوع جراحي ،عكسهاي ساده راديولوژي ،ام آر آي وعكس ساده راديولوژي كنترل بعد عمل وفيلم يكي ازجراحي هاي اسكوليوز ثانويه كه أخيراً توسط تيم جراحي ما انجام شده است را در لينك زير مشاهده نمايند

عكس ساده راديولوژي و ام آر آي قبل جراحي:

مقالات خواندنی:

جراحی صرع